Lịch sử V-pop

Thời kỳ đầu

Mai Lệ HuyềnHùng Cường là 2 ca sĩ tiêu biểu của dòng nhạc V-pop trong những năm 1960-1970

Một trong những nền móng hình thành nên V-pop cũng có điều kiện phát triển, sự du nhập mạnh mẽ của văn hóa tự do Mỹ theo chiều hướng chủ nghĩa tư bản tạo nên đỉnh cao trong phong trào Tân nhạc Việt Nam vào những năm 60 cộng thêm một số ca sĩ, ban nhạc Mỹ, thần tượng trong giới trẻ Sài Gòn, tại thủ đô Sài Gòn (Việt Nam Cộng hòa), nơi khai sinh ra làn sóng nhạc trẻ trong nước mà dân chúng thường gọi là "Nhạc trẻ Sài Gòn"

Đỉnh cao của "Nhạc trẻ Sài Gòn" luôn đạt được những thành tựu to lớn về nghệ thuật,[cần dẫn nguồn] bao gồm những ca sĩ có tên tuổi như Ban nhạc Phượng Hoàng, Elvis Phương, Trường Kỳ, Nam Lộc, Tùng Giang, Thanh Lan, Carol Kim, hay nhạc trẻ bình dân, còn gọi là "kích động nhạc" của Mai Lệ Huyền, Hùng Cường,... cùng với sự tuyệt đỉnh của poprock, ballad bằng ba ngôn ngữ chính là tiếng Việt, tiếng Pháptiếng Anh.

Trong khi chiến tranh Việt Nam leo thang đến đỉnh điểm với sự khủng hoảng kinh tế, đặc biệt hơn là sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975 khi Sài Gòn thất thủ và lượng người Việt di tản qua các nước tư bản khác để tránh chính quyền cộng sản đã làm cho nhạc trẻ tự do ngưng hoạt động trong nước, chỉ tiếp tục hoạt động tại hải ngoại để phục vụ cộng đồng người Việt tị nạn tại đó.

Thời kỳ hậu Chiến tranh

Sau khi kết thúc Chiến tranh Việt Nam và thống nhất đất nước (1976), cùng với sự bao vây cấm vận của Mỹ, những ca khúc nhạc trẻ, nhạc vàng hay các loại nhạc không có cơ sở khác đều bị cấm hoạt động, vì mang tính chất ủy mị, làm mất tinh thần yêu nước, trật tự của chế độ.[cần dẫn nguồn] Ngược lại với những ca khúc truyền thống cách mạng (nhạc đỏ) hoặc dân ca thì đây là điều kiện tốt và được nhà nước nâng đỡ[cần dẫn nguồn] để những nghệ sĩ cống hiến thật sự cho đất nước nói chung và bản thân mình nói riêng.

Đầu năm 80, sau thời kỳ Đổi mới, nhạc trẻ dần khôi phục trở lại, các bản nhạc thời bấy giờ chủ yếu là bản nhạc trữ tình của Trịnh Công SơnPhạm Duy hay tình yêu người lính đã từng kháng chiến và dần bị lãng quên vào đầu những năm 90.[cần dẫn nguồn]

Sau khi Sài Gòn thất thủ, nhiều nghệ sĩ phải bỏ nước sang Mỹ vì thiếu tự do trong nước sau năm 1975, các ca khúc hát vào thời trong nước đều được biểu diễn lại nhưng không còn phổ biến rộng rãi nữa mà chỉ mang lại những kỷ niệm lưu luyến cho người Việt ở hải ngoại.

Vào đầu năm 80, một số công ty thu âm chuyên phục vụ người Việt tại hải ngoại để có cơ hội các nghệ sĩ hải ngoại được biểu diễn như Trung tâm Thúy Nga, Vân Sơn Entertainment, Asia Entertainment,... với Show Paris By Night, Vân Sơn Show, Asia,...

Đầu thập niên 90, mở cửa thị trường

Thanh Lam (ảnh bên trái) và Mỹ Linh (ảnh bên phải) là hai ca sĩ nổi bật trong Liên hoan Các ban nhạc nhẹ toàn quốc năm 1993 và đồng thời cũng là hai ca sĩ thành công trong những năm thập niên 1990 của dòng nhạc V-pop.

Năm 1993, Liên hoan Các ban nhạc nhẹ toàn quốc được tổ chức tại Đà Nẵng với thành phần ban giám khảo là các nhạc sĩ tên tuổi bao gồm nhạc sĩ Thanh Tùng, nhạc sĩ Dương Thụ, nhạc sĩ Nguyễn Cường cùng những nhạc sĩ khác. Ban nhạc Phương Đông, bao gồm ca sĩ Thanh Lam, nhạc sĩ Quốc Trung (keyboard, hòa âm—phối khí chính cho ban nhạc), cùng "'bộ sậu' anh tài của nhạc nhẹ Hà Nội" lúc bấy giờ là Ngọc Quân (trống), Vũ Hà (bass), Lương Bình (guitar chính) và Trần Mạnh Tuấn (saxophone). Ban nhạc đã thắng giải nhất tại cuộc thi, cùng hạng hai thuộc về Hoa Sữa, ban nhạc của nhạc sĩ Vũ Quang Trung, giúp giọng ca 17 tuổi Mỹ Linh khi ấy giành giải "Ca sĩ trẻ gây ấn tượng." Hạng ba của liên hoan đã thuộc về nhóm nhạc rock Đen Trắng của cặp đôi Ngọc Lễ và Phương Thảo.[1]

1997: Bùng nổ với thời kỳ Làn Sóng Xanh

Lam Trường là nam ca sĩ tiêu biểu của thời kỳ Làn Sóng Xanh

Khi Nhà nước Việt Nam thực hiện chính sách mở cửa vào năm 90 và bình thường hóa ngoại giao với Hoa Kỳ vào năm 1996, V-pop đã hoạt động trở lại bình thường, nhưng sau một thời gian vắng bóng thì ngành công nghiệp âm nhạc bị suy sụp và giải thể, thị trường âm nhạc trở về lạc hậu, quay về từ con số 0, cho đến năm 1997, giải thưởng Làn Sóng Xanh đã mở màn cho sự phát triển của nhạc trẻ, đầu tiên ca sĩ Lam Trường với "Tình Thôi Xót Xa" đã tạo nên cơn sốt nhạc trẻ tại Thành phố Hồ Chí Minh tạo dấu ấn khởi đầu, mở cửa mạnh mẽ cho dòng nhạc thị trường trong thời kỳ phát triển của Tân nhạc Việt Nam.

Đầu thế kỷ 21, hàng loạt ca sĩ có tên tuổi như Hồng Nhung, Thu Phương, Hồ Quỳnh Hương, Mỹ Tâm, Mỹ Linh, Thanh Lam, Phương Thanh, Đan Trường, Thanh Thảo, Tam ca Áo Trắng... đều tạo ra những bản hit mang nhạc nhẹ hay sôi động, trẻ trung. Đang trong thời kỳ và hội nhập, một số nghệ sĩ nước ngoài cũng hợp tác với thị trường Việt Nam để giúp đỡ phát triển mạnh mẽ vào làng V-pop, ở trong nước các ca sĩ hiện đại, mới nổi như Bảo Thy, Khởi My,Tóc Tiên, Hương Tràm, Soobin Hoàng Sơn, Sơn Tùng M-TP,... đều có những bản hit mới mẻ hơn, thậm chí còn vừa sáng tác vừa biểu diễn, mang giai điệu R&B mạnh mẽ ra khắp cả nước.

Đặc biệt hơn, chương trình ca nhạc mang tên Liên hoan bài hát châu Á (Asia Song Festival) được tổ chức tại Hàn Quốc tạo nên sự hội nhập, trao đổi kinh nghiệm giữa nhiều nước tham gia và đã có các ca sĩ tham gia chương trình náy, điển hình Mỹ Tâm (2003 & 2004), Mỹ Linh (2005), Hồ Quỳnh Hương (2006 & 2008), Lam Trường (2007) và Hồ Ngọc Hà (2009).

Cho đến năm 1995 khi Việt Nam trở lại quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ thì ngày càng nhiều nghệ sĩ trẻ xuất hiện với nền âm nhạc hiện đại thay đổi đáng kể, ví dụ như ca sĩ Trish Thùy Trang, Minh Tuyết, Tuấn Ngọc, Nguyễn Hưng, Bằng Kiều, Dương Triệu Vũ, Don Hồ, Lâm Nhật Tiến, Nguyễn Thắng, Andy Quách,... mặc dù việc hoạt động tại hải ngoại không có gì thay đổi.

V-pop ngày nay

Sơn Tùng M-TP được coi là biểu tượng của nền âm nhạc V-pop ngày nay

V-pop ngày nay chịu ảnh hưởng bởi nền âm nhạc C-pop, K-pop, Âu - Mỹ,... tạo nên những mảng màu sắc mới trong âm nhạc Việt Nam. Các cuộc thi âm nhạc Việt Nam bùng nổ một cách mạnh mẽ tạo nên làn sóng phát triển nền âm nhạc Việt như Vietnam Idol, The Voice, Ngôi sao Việt, Học viện ngôi sao,... đã tìm ra những tài năng kể đến Soobin Hoàng Sơn, Sơn Tùng M-TP, Uyên Linh, Hương Tràm, Văn Mai Hương, Trúc Nhân, Trung Quân, Phạm Hồng Phước... Năm 2012, ca sĩ Mỹ Tâm lập kỷ lục trên YouTube với ca khúc Chuyện như chưa bắt đầu nhưng do sơ suất kĩ thuật, trang YouTube của cô đã bị xóa và cô bắt đầu tài khoản YouTube mới. Ca sĩ Mỹ Tâm cũng là niềm tự hào của V-pop khi cô luôn được nhắc đến trong và ngoài nước, nhiều tạp chí, truyền hình quảng bá các sản phẩm âm nhạc của cô trên thế giới và Mỹ Tâm cũng là ca sĩ Việt Nam nhận được giải thưởng quốc tế nhiều nhất,...[2]Vy Oanh với các sản phẩm gây được tiếng vang như Fly, Đồng xanh[3], Hồ Ngọc Hà cho ra mắt Hãy thứ tha cho em, cô cũng quảng bá hình ảnh của mình ở Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV)[4], Hồ Quỳnh Hương được tôn vinh ở Mnet Asian Music Award, Mỹ Tâm trở thành huyền thoại âm nhạc châu Á[5]... Năm 2016, sau 7 năm vắng bóng, Việt Nam cũng có đại diện tham dự Asia Song FestivalNoo Phước Thịnh. Năm 2018, một trường hợp mới lạ là nhóm nhạc SGO48, là nhóm chị em với AKB48, nên âm nhạc của nhóm mang nặng phong cách J-pop khác biệt hoàn toàn so với những ca sĩ và nhóm nhạc phong cách K-pop dạo gần đây.

Nhiều ca sĩ Việt Nam được tôn vinh trong các giải thưởng thế giới như Mỹ Tâm, Thu Minh, Hồ Quỳnh Hương...

Nếu như nói đến nữ ca sĩ nữ V-pop người ta nghĩ ngay đến Mỹ Tâm, Thu Minh, Hồ Ngọc Hà, Dương Hoàng Yến, Bích Phương,... thì với các ca sĩ nam không thể không nói đến Đan Trường, Tuấn Hưng,Erik,Sơn Tùng M-TP, Soobin Hoàng Sơn, Ngô Kiến Huy,... Cái tên mà người hâm mộ quan tâm nữa đó là Thanh Bùi - ca sĩ người Úc gốc Việt tạo nên làn sóng ở Việt Nam và trên thế giới với các ca khúc như Where did we go wrong, Và tôi đã yêu, Lặng thầm một tình yêu,...Thanh Bùi cũng là một nhạc sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và ở trên thế giới, các ca khúc của anh ấy được yêu thích ở Úc, Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Singapore... phải kể đến Danger (BTS), Picture of you (DBSK), Something 'about you (2AM), Hello (KAT-TUN)...[6]

Hiện nay, các thế hệ ca sĩ trẻ đang dần làm thay đổi bộ mặt V-pop như Sơn Tùng M-TP, Soobin Hoàng Sơn, Bích Phương,... với các MV hút hàng triệu lượt xem trên YouTube.[7]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: V-pop http://vnexpress.net/gl/van-hoa/2011/05/cac-tham-h... http://music.gmobile.vn/tin_tuc/h%E1%BB%93-ng%E1%B... http://thethaovanhoa.vn/van-hoa-giai-tri/1997-mot-... http://vnmedia.vn/VN/van-hoa/tin-tuc/58_295603/sao... http://vtc.vn/my-tam-duoc-vinh-danh-huyen-thoai-am... http://news.zing.vn/10-ky-luc-dac-biet-cua-My-Tam-... http://news.zing.vn/5-ca-khuc-gay-bao-chau-A-cop-m... http://news.zing.vn/Nhung-MV-hut-hang-chuc-trieu-l... http://news.zing.vn/Nhung-ca-si-Viet-vung-tay-lam-...